نکاتی درباره آب سالم
قسمت نهم: کنترل دمای آب استخر چه اهمیتی دارد؟

اصولاً کنترل دما در محیط های ورزشی - که در آن فعالیت های بدنی (از جمله شنا) انجام می شود- از آن جهت حائز اهمیت است که هر چقدر محیط گرم تر از محدوده مجاز باشد، به همان اندازه جریان خون پوست بیشتر و حجم خون عضلات کمتر خواهد بود. بنابراین فردی که با ظرفیت کم قلبی-عروقی در هوای گرم فعالیت می کند ابتدا در اندام هایش احساس رخوت و سنگینی می کند سپس نشانه های خستگی مفرط، سرگیجه شدید، استفراغ، درک نادرست از محیط اطراف و سرانجام شوک ظاهر می شود. شنا کردن در آبهای بالای 30 درجه ممکن است موجب وقفه تنفسی در فرد گردد.
انجام حرکات ورزشی در هوای سرد نیز با ایجاد خستگی عضلانی به تدریج منجر به اختلال در پاسخ عصبی، عضلانی و خستگی بیشتر می شود و در نتیجه به مرور احتمال ایجاد آسیب سرمایی افزایش می یابد.
دما دارای اثر قابل ملاحظه ای روی حلالیت گازها در آب استخرها می باشد. درجه حرارت بالا روی قدرت گندزدایی مواد به کار رفته برای ضدعفونی آب استخر اثر دارد. یعنی گندزداها معمولاً در دمای بالاتر در استخرهای سرپوشیده شنا فعالتر هستند؛ لذا مطلوب است که دمای آب و هوای استخر کنترل گردد.
دمای آب توصیه شده برای آب استخرهای سر پوشیده 28-26 درجه سانتی گراد می باشد. این دما نباید به بیش از 29 درجه سانتی گراد برسد. درجه حرارت هوای اطراف استخر نیز باید یک تا دو درجه بالاتر از دمای آب باشد، اما نباید بیشتر از 30 درجه سانتی گراد شود. افزایش دمای محیط به بیش از 30 درجه سانتی گراد موجب تبخیر آب روی سطح پوست شده و در نتیجه پدیده سردایش بدن شناگر اتفاق می افتد.
مناسب ترین درجه حرارت برای هوای پیرامون استخر 3 درجه سانتی گراد گرم تر از آب آن است.
همچنین حداکثر درجه حرارت آب برای استخرهای آب گرم و یا حوضچه های آب گرم 40 درجه سانتی گراد است و یک دستگاه هشدار دهنده باید در محل استخر تعبیه شود تا در صورتی که آب استخر به هر دلیل از 40 درجه سانتی گراد گرم تر شد توسط زنگ یا بوق شناگران را آگاه نماید.
یک دستگاه زمان سنج دستی نیز باید در محل نصب گردد به طوری که هر 15 دقیقه نیازمند تنظیم مجدد باشد تا افراد از مدت حضور خود در آب گرم آگاهی یابند و بیش از حد توصیه شده در آب گرم نمانند.
حمام و شنا در آب گرم(با 40 درجه سانتی گراد) می تواند باعث ناتوانی، ضعف و مشکلات تنفسی در مدت زمان کمتر از 10 دقیقه در فرد شود.
درجه حرارت آب و همچنین درجه حرارت هوای استخرهای سرپوشیده باید قبل از شروع به کار استخر و هر 6 ساعت یک بار توسط ناظران فنی استخر اندازه گیری و ثبت شود.
برای اندازه گیری دما از دماسنج استفاده می شود. دماسنج را در زیر سطح آب در عمق حدود 50-40 سانتیمتری داخل آب فرو برده و دمای آب را اندازه گیری می نمایند.

منابع مورد استفاده:
1- کتاب بهداشت ورزش
2- استخرهای شنا-الزامات عمومی(منتشر شده از سوی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران-1371)
3- راهنمای کنترل بهداشتی آب استخرهای شنا(منتشر شده از سوی مرکز سلامت وزارت بهداشت-1385)
4- راهنمای نظارت و پایش آب استخرهای شنا و شناگاه های طبیعی(منتشر شده از سوی مرکز سلامت وزارت بهداشت و پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران-1392)